counter easy hit Luepp - A Digital Storyteller's Notepad: juli 2006

donderdag, juli 27, 2006

Hasta la Rivista: Out of Office Reply

It is with a great sense of pride & sensibility that I announce that we will visit Emma Mansfield, this week, to have a Roman bath in her very own Park in Hampshire.


Pelisse Dress Coat circa 1814 (vermoedelijk gedragen door Jane Austen) (Hantsweb, Hamphire County Council's web site for Hampshire, England)

"It is a truth universally acknowledged", dat mijn lieftallige echtgenote de wereld van Pride & Prejudice, Emma, Mansfield Park &c, nu maar eens in het echt ging opzoeken. Morgen gaan wij gezinsgewijs op vacantie naar de werelden van Jane Austen. We brengen een bezoek aan haar zogenaamd nederige stulpje nabij Alton in Hamphire. Feliz wil daar aan haar schrijftafeltje zitten. (Ik weet niet of ze er echt met een stoel aan wil zitten of er gewoon aan wil zitten - het zal allebei wel niet mogen.) Ook gaan we naar het centrum van de hogere kringen waarover ze schreef: Bath. The Royal Crescent, de Romeinse baden, de overdekte brug, een waar neo-Palladiaans feest. Geweldig. Zelf vond ze het er indertijd kennelijk niet leuk, maar dat verandert niks aan de relevantie. Ze hield net zomin van de pocherige dikdoeners dan wij. Maar dat wil niet zeggen dat we hun gebouwen, pleinen en tuinen niet willen zien, haha. En wanneer we dan in Alton zijn, dan hopen we ook de jurk te zien die hoogstwaarschijnlijk van Jane Austen zelf is geweest. Jahaa. Heiligenverering is ons niet vreemd. Eens als katholiek geboren, altijd op pelgrimage.

We zijn dus even weg. We will take our leave now, goodbye. Of zoals men in het luisterrijke Amsterdams van vandaag pleegt te zeggen: "duddoei"

maandag, juli 24, 2006

The Martians Are Coming!

Hoe hebben we ons zo kunnen laten bespioneren? We zijn zo druk bezig Mars te verkennen met onze twee Mars Rovers, dat we helemaal niet door hebben dat wijzelf ook door marsmannetjes in de gaten worden gehouden. Ik heb hier het bewijs op de foto.


Marslanding bij Schiphol-Oost.

Deze maand wordt het jubileum gevierd van het onderzoek op het oppervlak van de planeet Mars: Viking 1 landde op 20 juli 1976 en Viking 2 op 3 september 1976 (zie de Viking Mission website met in het bijzonder dit hoofdartikel).


Viking 2 op Mars (Photo Credit NASA)

Pas op voor nonnen en wildplassers in onze kikkerlandjes

Ook wij hadden even weinig gelegenheid gehad om te webloggen (zie dit gesprekje op het terrasje van Sien). We waren even op bezoek geweest bij mijn vader op de camping in Overijssel, we hebben kleren gekocht in Batavia-Stad, we zijn naar mijn zus gegaan om de broeken in te korten (jahaa, dat doet ze voor me, lief he?), en we zijn continu bezig vacantieplannen te maken, te verfijnen, te vervormen, te verwerpen, te vernieuwen en weer om te buigen. We waren reeds zowat onderweg naar Barcelona, speelden ook zeker met de gedachte om bij Sien langs te gaan, toen we door practische omstandigheden alles moesten wijzigen. "Klus in zicht!" Nu gaan we dan gezinsgewijs een weekje naar Hampshire, Surrey en Kent in Engeland waarna ik dan weer ga werken en de rest van het gezin snel doorvliegt naar "de fam" in het struikgewas bij Barcelona.

Intussen had AT5 vanmorgen gekke berichtjes die ik zeker wil delen (voor de herkomst van de originelen, zie at5).

Het eerste bericht betrof de stadsnomaden die al vijftien jaar in het bos tussen de Nieuwe Hemweg en het rangeerterrein van de NS wonen. Ze moeten verhuizen nu de NS er een tijdelijk baggerdepot willen aanleggen. Alles is al klaar voor de ontruiming. Op de kapvergunning na. Hun lot hangt dus in de bomen. Of eigenlijk kruipt het door het struikgewas. Want de nomaden beweren op hun terrein een zeldzame paddensoort te hebben gezien, zeg maar een breedbekkikker of blauwbilgorgel. Op de televisie zag je er een de struiken opentrekken in de stellige overtuiging dat het dier daar inderdaad huist. De grap is dat als het inderdaad bewezen kan worden, de Nederlandse Spoorwegen gedwongen zullen zijn het gebied met rust te laten. De nomaden zullen dus gered kunnen worden door dat beestje. Een giller. Je zou daar eigenlijk een exemplaar van dat zeldzame dier kunnen uitzetten en het kikkerlandje van de stadsnomaden is gered. "Oh, Bagger", kunnen de NS dan alleen nog uitroepen.

Het tweede bericht is nog leuker. "Fietsende nonnen achtervolgen dief. 23-7-2006. Twee nonnen in habijt hebben zaterdag op de fiets een dief achtervolgd. Eén van de zusters had de man herkend van bewakingsbeelden van een diefstal. De man had twee weken geleden honderden euro's gestolen uit de aan de Mariaverschijning van Ida Peerdeman gewijde kapel aan de Diepenbrockstraat (ZuiderAmstel). Zaterdag was hij weer bij de kapel. Hij vroeg wanneer de dienst begon. De zuster herkende de man, vroeg hem binnen en waarschuwde een andere non die de politie belde. De man voelde echter nattigheid en koos het hazenpad. De twee nonnen sprongen op de fiets en achtervolgden hem dwars door de stad. Omdat de gsm van één van de nonnen uitstond, kon de gearriveerde politie niet achterhalen waar de vrouwen en de dief naar toe waren gereden. Inmiddels was het drietal in De Pijp geraakt, waar de man toch aan zijn achtervolgers wist te ontsnappen. Aan de hand van foto's en de bewakingsbeelden probeert de politie alsnog de dader te vinden. "

Zoiets verzin je niet, haha!

PS. En dan is er vandaag ook nog het bericht uit de Telegraaf dat een politieman uit Veendam een peutertje van drie op de bon heeft geslingerd voor wildplassen in het park. 75 euro. Ja, Verdonk vervult haar voorbeeldfunctie goed: rrrrrregels zijn rrrrregels!

Verder geen nieuws uit ons kikkerlandje.

dinsdag, juli 18, 2006

Don y Doña Quixote siempre a la caza para los molinos de viento

Uit eerdere poststukken kon reeds worden opgemaakt dat "we" bij Luepp iets hebben met windmolens. We hebben twee filmpjes geplaatst die vertoond zijn tijdens de Jaarvergadering van De Hollandsche Molen op 18 Maart 2006 in het Tropen Instituut te Amsterdam. We hebben ook foto's en slideshows vertoond zoals in het poststuk Run of the Mill, in onze nieuwjaarsgroet, en in de opmaat voor een verhaal dat Feliz aan het voorbereiden is over de Amsterdamse paltrok De Otter. Ook hebben we een Flash video gepubliceerd van de Molen van Sloten tijdens het dorpsfeest Sloten op zijn kop. Dat was een gekuisde versie van een langere video (of eigenlijk een reeks van 5) die nimmer mag worden vertoond omdat er op de molen dingen gebeuren die niet door De Hollandse Molen worden getolereerd. Wel jammer, want die filmpjes waren veel leuker dan het compromis. Gelukkig heeft John dat compromis echter wel fijn opgeleukt met zijn Philip Bloemendaal imitatie. En dat is dan wel weer grappig.


Meneer en mevrouw Quixote zijn nog steeds op jacht naar molens.

De vaart lijkt er misschien uit maar de schijn bedriegt. We jagen nog steeds op windmolens. Om deze bewering kracht bij te zetten en ons publiek (van acht) te laten zien dat we de molengang gaande houden brengen we nu verse beelden van een mooi groepje molens in de rietlanden van Westzaan. Alles is een beetje grijzig. De originelen zien er natuurlijk veel beter uit al hadden we toch tegenlicht en zullen we dit nog eens moeten overdoen. Maar we wilden halsoverkop toch profiteren van de gelegenheid dat er drie in een blikveld staan te draaien - als je dat moet produceren moet je afspraken synchroniseren met twee vrijwillige molenaars. Dat zou toch weer een boel gedoe geven. Opnames zijn gemaakt op zondag 16 juli 2006 - we waren die middag te gast geweest op het schip van J. die familie en vrienden over het Alkmaardermeer heeft rondgevaren ter gelegenheid van de verjaardag van A., het achternichtje van S. (haar moeder G. is namelijk de volle nicht, slank overigens, van F.). MacBuccaneer zal daar vast meer over zeggen.

En hier is dan het filmpje in, verrassend genoeg, een avi formaat.

maandag, juli 17, 2006

Sien Liet me deze Sien

Naar aanleiding van mijn poststuk over de angst voor meteorieteninslag heeft Sien me een geweldig filmpje toegestuurd. Heel toepasselijk.

Hier is het filmpje in een QuickTime uitgave.

Volgens de metadata van een Windows Media Videootje dat viraal gecirculeerd is, was de auteur Kill Some Time. Dat blijkt niet te kloppen want dat is gewoon een soort YouTube of BoreMe. Nee, het is een commercial voor de Toyota Tacoma, een SUV die "Meteor Proof" is. Een geweldig goed bedachte en briljant uitgevoerde commercial. Geweldig goed gemaakt. Ik zal nog proberen te achterhalen wie de makers waren. Dank je, Sien!

P.S. Sien wordt ook nog hartelijk bedankt voor de introductie van het woord "poststuk" ter vervanging van het anglicisme "post" op een weblog. Goede vondst!

Flash Animatie versus Flash Animator

Let op. Ik heb dit NIET gemaakt. Dit is anderman's werk, geplaatst door een zekere, of eigenlijk onzekere, "alanb" op Revver. Het is geweldig leuk. Vooral voor mensen die Flash kennen. Hoe de tools en de keyframes worden ingezet als wapens, briljant. En dat het poppetje instances ter versterking erbij haalt, geweldig. En de clou, haha. Wie het laatst lacht, lacht het best.



Nogmaals: ik heb dit niet gemaakt. Ik heb wel even uitgezocht wie de auteur is. Het blijkt te gaan om de 17-jarige Alan Becker uit Ohio. Hij kweekt watermeloenen samen met zijn vader. Bovendien is hij een breakdancer en maakt hij kleisculpturen. Dit weet ik van zijn profielschets op Deviantart dat ik gevonden heb via zijn profielschets als "Noogai" op Newgrounds.com.

zaterdag, juli 15, 2006

Another King Lost in Vegas

Het koninklijk Huis van Savoie heeft op 7 juli 2006 in aanwezigheid van de voorzitter van Senaat van het koninkrijk besloten dat voortaan Prins Amedeo, voorheen de Hertog van de Beide Apulieen, de wettige troonopvolger zal zijn in plaats van Prins Vittorio Emanuele omdat die zonder de zegen van zijn vader in Las Vegas in het burgerlijk huwelijk is getreden, en in Geneve, en dan, zogezegd, "voor de kerk" nog eens in, "odd decision", Teheran. Hij is op de hoogst mogelijke poten van de troonopvolging uitsloten. " Va detto e ripetiamo che Vittorio Emanuele e suo figlio Emanuele Filiberto di Savoia sono del tutto esclusi da qualsiasi ruolo dinastico" (Comunicato della Consulta dei Senatori del Regno del 7-VII-2006).


Is dit nou het oude vader-en-zoon team of het nieuwe? Foto van de officiele website van het Koninkrijk).

Wauw. Die zijn boos. Hij is het Huis uit getrapt ("... che il Principe Vittorio Emanuele di Savoia, sposandosi civilmente a Las Vegas e a Ginevra e poi religiosamente a Teheran sempre senza il previo e formale assenso del Sovrano, ha perduto ipso iure, in forza delle leggi dinastiche da lui apertamente e consapevolmente violate, per se' e per i suoi discendenti ogni diritto di successione al trono e non fa piu` parte della Famiglia reale", Dichiarazione del Duca di Savoia del 7-VII-2006). Hij kan dus volledig fluiten naar de Italiaanse Koningskroon ("IN CONSIDERAZIONE che l'intera Famiglia Reale e ciascun membro di essa hanno come primo dovere la salvaguardia delle radici storiche e giuridiche dell'Italia della cui unificazione politica Casa Savoia fu guida e protagonista; che il Principe Amedeo nel farsi carico delle sopradette istanze e' confortato dalla Consulta dei Senatori del Regno, voluta da S.M. il Re Umberto II, oltre che dai membri della Casa, da cui desidera essere supportato in questo gravoso compito ed in particolare conferire ad alcuni di Loro incarichi permanenti e/o deleghe in alcuni settori", ibidem).

Voor zover de hele familie daar niet al naar kon fluiten. "In overweging nemende dat het gehele Koninklijk Huis en ieder afzonderlijk lid daarvan als voornaamste plicht heeft het behoud van de historische en juridische wortels van Italia, de politieke eenwording waarvan het Huis Savoie de gids en hoofdpersoon was". Laten we de geschiedenis er inderdaad bijhalen en een paar Bourbons eens vragen om hun mening, hooha! Van wie zijn de Beide Sicilieen, he? nou? he? Italia is inmiddels al heel lang een republiek ("ja, zij wel!" hoor ik mijn echtgenote roepen uit pure afgunst).

Tja. Dit verzin je niet. Ik heb dit vernomen van La Gazzetta del Mezzogiorno en nagezocht op de website van het betrokken Koninklijk Huis zelf. Het is echt waar.

Ik souffleer de arme Victor Emanuel: "Mijn koninkrijk voor een paard. Nee, een kroon. Nee, een koninkrijk voor mijn troon. Waar is die eigenlijk gebleven?" In Las Vegas, haha, hoe vorstelijk kun je eindigen. The King has left the building.

De werkelijkheid die hier achter steekt is best wel grimmig. Volgens oude berichten (bijvoorbeeld in The Independent) is de voormalige troonopvolger vorige maand gearresteerd in Potenza, Zuid-Italia, op verdenking van betrokkenheid bij georganiseerde misdaad en prostitutie. Het wordt inderdaad steeds minder kneuterig. Uiteraard is het vermoeden door journalisten reeds geuit (zoals hier) dat de officiele motivatie van de onttroning een elegante drogreden is. Volgens het Koninklijk Huis is zijn opvolging gefrustreerd door het ongeauthoriseerde huwelijk met een burgermeisje. Maar de eigenlijke reden kan ook de vermeende betrokkenheid vzijn an de voormalige kroonprins in misdadige praktijken. Ja, dat zou natuurlijk heel goed kunnen....

Kijk, wij weten er hier niks van af, maar Sien zou hier misschien wel meer van kunnen weten want zij en de familie van Savoie zijn praktisch buren. Die wonen nu toch in Savoia - Aosta. Daar willen ze onafhankelijk zijn. En daar vandaan zullen ze dus heel Italia wel weer willen terugkrijgen. Hun koninkrijk heeft een nieuwe Garibaldi nodig. Een nieuwe roodbaard. Zou die zichzelf dan ook heel heldhaftig in de eigen teen schieten, per ongeluk, bij voorbeeld tijdens een televisie-interview? Zou die ook weer via Sicilia gaan? Sorry jongens, nu wil ik duidelijk te snel gaan en teveel vertellen. Komt later. Over Garibaldi komen we zeker nog te spreken....

Binnen of Buiten? De laatste doet het licht niet uit.


3D Visualisatie van de Planeet X (NASA, ESA, and A. Schaller (for STScI) volgens NASA)

Ons zonnestelsel is groter dan we dachten. Uit de spreekbeurt die S. over het zonnestelsel heeft gehouden (waarvoor zie deze post van MacBuccaneer), konden we nog opmaken dat we hier met zijn negenen waren. Maar de wetenschap heeft onze dochter snel ingehaald. Het rijtje liep altijd van Mercurius tot Pluto en niet verder maar inmiddels is Pluto dus niet langer meer de verst verwijderde planeet. Even een bijstelling: "niet meer de verst verwijderde planeet van ons zonnestelsel". We weten inmiddels ook dat er voorbij Pluto meer planeten zijn. Het bestaan van tenminste drie exo-planeten, dat wil zeggen planeten (gasreuzen wellicht) die buiten ons zonnestelsel draaien om een andere zon, wordt verondersteld op grond van waargenomen afbuigingen van licht (of zo ongeveer - ik zal dat later uitzoeken). Waarschijnlijk zijn er overigens inmiddels al weer veel meer ontdekt (NASA's Hubble Reveals Two Dust Disks Around Nearby Star). Maar nu is dus ook gebleken dat er zich ook nog een planeetje voorbij Pluto bevindt dat toch nog fijn meedraait met ons zonnetje.


Foto van "Planeet X" gezien door de Hubble Telescoop. 2003 UB313 (Xena) is een "Kuiper Gordel Object" dat een zeer langerekte ovale baan volgt die ten hoogste, dat wil zeggen op het verste punt (het "aphelium"), zo'n 16 miljard kilometer van de zon verwijderd. En daar is ie nu ongeveer. Dat wordt voorlopig dus ook geen populaire vacantiebestemming.

De tiende planeet heet 2003 UB313. De naam is niet zo pakkend maar toch nog altijd beter dan de voorgestelde nieuwe naam Xena. Want daarbij denk ik eerder aan een vrouwelijke krijger die in een berenvelletje de fantasiewereld van jonge jongens onrustig maakt dan aan een nieuw lid van de planetaire familie. Ja ik begrijp dat het verwijst naar het Griekse woord voor bevriende buitenstaander maar dan nog, is i nou binnen of buiten?

Dat is nu juist de vraag. Xena draait met ons mee met een omloopstijd van 560 jaar - daar zijn de straffen voor geweldsmisdrijven dus niet snel te kort. Het is eigenlijk een van de brokken die die meedrijven in de puinsoep die de Gordel van Kuiper heet. Deze is niet te verwarren met de veiligheidsgordel van de ruimtevaarder Andre Kuijper en evenmin met de meteorietengordel die zich uitstrekt tussen Mars en Jupiter (waarvoor zie Naderend Onheil - Ik word er Gallisch van!.

Ik heb in het verleden mijn webloglezers misschien verkeerd ingelicht over deze gordel. Mijn dochter helaas zeker. Eerst dacht ik namelijk te hebben begrepen dat ons zonnestelsel werd omgeven door een bolvormig omhulsel van puin en gruis. Maar nu begrijp ik dat de Gordel van Kuiper schijfvormig is. Vergelijkbaar dus met de ringen die om Saturnus lopen (NASA's Kuiper Belt Overview). Mijn vergissing zal jullie dus leren zeker niet alles te geloven wat ik hier publiceer! Maar goed, in zekere zin klopt de gedachte dat we min of meer zijn afgeschermd van de rest van het heelal door deze pas ontdekte wereld van ongeregelde ijsblokjes.

De Hubble Telescoop werpt nu licht op de grotere brokken die meedraaien in de Kuiper Gordel. Of eigenlijk is dat natuurlijk andersom. Er zijn al een paar Kuipergordelobjecten (KBO=Kuiper Belt Object) onderzocht die misschien eigenlijk wel zouden kwalificeren als planeten. Maar omdat ze kleiner zijn dan Pluto worden ze niet tot de planeten gerekend. Behalve dan KBO 2003 UB313. En die schijnt zelfs ook een eigen waterijsmaantje te hebben (maan). Die hebben ze blijkbaar "Gabrielle" genoemd (zie onderstaand plaatje).


"Meet The Kuipers". Ik zou vooral wat willen weten over die ovale 2003 EL61. Intrigerend. Een echte kiezel. Zie ook het NASA webartikel over de classificatieproblemen van de Kuipergordelobjecten, "Planets, Planetoids, or Kuiper Belt Objects (KBO's)".

De Hubble Space Telescoop heeft nu ontdekt dat die maar een beetje groter is dan Pluto: niet 30% groter dan Pluto, zoals eerst werd gedacht, maar met een geschatte diameter van 1609 km (met een marge van zo'n 100 kilometer) slechts iets groter dan Pluto. En "size matters" in de classificatie want een paar jaar geleden nog dreigde Pluto te worden gedegradeerd van planeet tot rotsblok vanwege zijn kleine omvang.Tot nu toe blijkt iedere planeet weer iets aparts te hebben en dat geldt gelukkig ook voor Xena. Want hoewel het planeetje heel klein is, weerkaatst i toch enorm veel licht. Volgens het bericht in de Sterrenwacht "moet het dus een van de best weerspiegelende objecten in het zonnestelsel zijn. Het enige object dat nog meer licht reflecteert is Encecladus, een geologisch actieve maan van Saturnus, wiens oppervlak telkens opnieuw bedekt wordt door verse ijslagen die veroorzaakt worden door actieve geisers." (zie voor Enceladus ook Besmettelijke Enchilada!). "De grote helderheid van Xena zou veroorzaakt kunnen worden door vers methaan-ijs dat neergeslagen is op het oppervlak. Toen Xena nog dichter bij de zon stond zou het [methaan] gasvormig geweest zijn en nu de planeet verder van de zon verwijderd is, kan het methaan bevroren zijn tot een vers en prima weerspiegelde ijslaag" Ja, want soms staat ie dichterbij dan nu omdat de baan juist heel nadrukkelijk ovaal is (zie onderschrift bij tweede plaatje). Dit alles had ik natuurlijk niet zelf kunnen verzinnen en dat heb ik ook niet gedaan. Mijn primaire bron voor dit bericht is de Sterrenwacht.


Quaoar Blimey! Een van de meer spannende KBO's is 2002 LM60 ("Quaoar"). Deze bevroren wereld, die ongeveer half zo groot is als Pluto, draait in een bijna perfecte cirkel om de zon op ongeveer een miljoen kilometer afstand van het uiterste punt van Pluto's baan. En die perfectie is juist zijn afwijking - de meeste planeten en planetoiden hebben een ovale baan om de zon. (Illustration Credit NASA and G. Bacon (STScI)).

PS. Nu plaats ik vast een eerste versie van dit verhaal maar ik zal er meer over nazoeken. Dan plaats ik een update of ik pas deze versie aan. Dadelijk moet ik echter hard aan het werk. Klanten. Can't live without them.

donderdag, juli 13, 2006

Wie is er bang voor Olufsen?

Onze collega Bloggie riep vandaag zijn lezers op om hem suggesties te doed voor een nieuw telefoontje. Ik ben niet zo gadgetterig maar hier hebben ze me te pakken!


Het telefoontje staat in een dock en vouwt elegant open, op de plaats, wanneer er wordt gebeld. Het scherm is helder. Zonder storende rommel.

De Bang & Olufsen Serene is het enige telefoontje waar ik echt warm voor loop. Ik ken iemand die 'em heeft en het apparaatje is geweldig. Ziet er mooi uit, is rustig en heel helder in gebruik. Zelfs ouwesokken als ikzelf kunnen nummers intoetsen zonder, let op dat woord "zonder", steeds fouten te maken. Tegenwoordig zijn de toetsen voor mij te priegelig en zijn ook lettertjes op de displays te klein om te lezen. Of de telefoons zijn zich aan het voorbereiden op de verovering van de mikrokosmos, "and beyond!", of ik wordt kippiger. Mijn echtgenote wordt in ieder geval steeds kribbiger van mijn geweeklaag over die telefoon. Ze vindt het onbegrijpelijk dat zo'n homo digitalis als ik zo veel problemen kan hebben met een eenvoudige Ericsson. Sorry schatski. Helpt het om te weten dat er meel achter het glas van het displaytje is gekomen? Dat is een souvenir van korenmolen De Leeuw in Aalsmeer.

- "O ja, schat, de Serene kost geloof ik 1400 dollar."
- "ja, hallo!"
- "ja hallo?"
- " ... "
- " hallo?"

"Abonnee heeft opgehangen", zegt mijn melige telefoon. Denk ik.

PS. Ga desgewenst naar Bang & Olufsen en navigeer via "systems" naar "telephones". Doe dat zelf want een directe link leidt tot een Microsoft server error. En een Microsoft error is wel het laatste wat we willen.

dinsdag, juli 11, 2006

Operette, Toneel en Acrobatiek

"Aanvankelijk maakte het Schotse regiment dat belast was met de bezetting van de Faeroer, die eigenlijk Deens territorium waren, op ons een wat komische indruk. Het enige wat er nog aan ontbrak was dat zij in hun geruite rokjes rondliepen. Later leerden wij wel anders en beseften wij natuurlijk dat die Schotse soldaten zeker geen kleine jongens waren en dat ze ook bepaald niet komiek waren, zelfs hun uniformen niet. Bovendien kon je met een zelfde glimlach de Hollandse militaire tradities en gewoonten bekijken: wij hadden nog steeds hoge kragen en kepies, en droegen bij ceremonies zelfs kippeveren op onze petten. Bij dergelijke gelegenheden waren wij vliegers zelfs bewapend met een sabel, die we voor achttien gulden op de Dennenweg in Den Haag kochten. Als vlieger droeg je hoge laarzen, zoals de cavalerie en de bereden wapens. Onze uniformen deden natuurlijk ook door oude tradities een beetje operetteachtig aan in deze oorlogstijd." (Bob van der Stok, Oorlogsvlieger van Oranje, Haarlem 1980, pp. 58-59).


Bram van der Stok, Forquin de Grave en Jan Bosch op vliegbasis "De Kooy" op 10 mei 1940. "Jan Bosch was gewond", schreef van der Stok bij deze foto in 1980, "een schrammetje op zijn linkerpink". Deze foto zal ik binnenkort nog eens plaatsen. Bij het verhaal van deze dappere mensen.

Het bewogen leven van Bram (Bob) van der Stok, een oorlogsvlieger, Engelandvaarder en (The Great) Escape Artist, was allesbehalve operetteachtig. Zijn autobiografie is een geweldig verhaal. Ik zal er graag later nog meer over vertellen. Morgen gaan we naar een (kinder) voorstelling van "Bob Salto" dat het Pandemonia Science Theater Nederland regelmatig geeft bij de Fokker D21 in het Militaire Luchtvaart Museum te Soesterberg. De acrobatische piloot van het stuk kan niemand anders voorstellen dan Bob van der Stok. De man die naar eigen zeggen net zo lief ondersteboven als rechtop vloog en die eenmaal, in 1936 onder de twee Moerdijkbruggen door was gevlogen tot grote consternatie van zijn meerderen. Mijn vader zei vorige week nog uit zijn geheugen dat "de grote Fiets" dat had gedaan (dat wil zeggen, Fiets van Messel) maar dat lijkt dus niet te kloppen - ik stel u op de hoogte van mijn bevindingen, Pa! Mijn trouwe lezers hebben sowieso nog heel wat te goed.

maandag, juli 03, 2006

Naderend Onheil - Ik word er Gallisch van!


Brace for impact. Pas op, dit is een mp4 filmpje. Sla eventueel maar over.

Een enorme ruimterots schiet ons vandaag voorbij. Om 04.44u Greenwich Mean Time vandaag, ja of morgen ("Luepp never knew what him him!"), scheert de Asteroide 2004 XP14 langs de aarde juist wanneer die hem de westkust van Noord America voorzet. De afstand bedraagt dan op zijn minst 432,709km en dat is 1,1 keer zo ver als de Maan van ons verwijderd is. Kennelijk is het gevaarte met amateurtelescopen te zien. 2004 XP14 werd in December 2004 ontdekt door de telescopen van het Lincoln Near Earth Asteroid Research (Linear) project. Dit project wordt ondersteund door de US Air Force en Nasa. Het beoogt de brokstukken in kaart te brengen en in de gaten te houden die eventueel voor onze planeet een bedreiging vormen. Daarbij gaat het om rotsen die groter zijn dan 100 meter in diameter en die de aarde dichter naderen dan 7.500.000 km. Er zijn tot dusver 796 van die gevaarlijke rakkers ontdekt. Er werd aanvankelijk aangenomen dat de asteroide die ons vandaag dus rakelings op zijn baantje passeert ons later in deze eeuw zou kunnen treffen. Maar zo'n botsing achtten ze na herberekening minder waarschijnlijk.
Bron:"Asteroid to make close approach" (BBC News, 2 juli 2006).


Bij Toutatis!

De Galliers waren vroeger bang dat de hemel op hun hoofd zou neervallen. Iedereen die Asterix heeft gelezen, weet dit natuurlijk. Uiteraard ben ik daar zelf inmiddels ook bang voor. Uiteraard, want ik ben bijna overal bang voor, haha. Het ongemakkelijke basisgevoel is echter zeker versterkt door twee films over naderend asteroide onheil die ongeveer gelijktijdig in 1998 verschenen: Armageddon met Bruce Willis (Movie Page en trailer) en Deep Impact met Morgan Freeman (Movie Page). De wereld had toen juist een spannende Asteroide Fly By overleefd. De meeste potentiele planeetmoordenaars hebben fantasieloze namen, maar de Fransen hebben de bedreiger die op 29 september 2004 voorbij vloog vernoemd naar de keltische god Toutatis. Het zal wel niet toevallig zijn dat de twee films allebei met tegenmaatregelen kwamen die inderdaad ook in de werkelijke wereld als mogelijkheden werden voorgesteld: we schieten de rots stuk vanaf een afstandje of we enteren de rots en blazen 'em op.


Nou gelukkig maar! Zie hier mijn Artist's Impression van "Spacciarocchetta". Dat betekent zoiets als"Rotsverpulveraar" en het klinkt nog als "raket" ook nog, haha. Het is een monsterwapen waarmee we een asteroide te lijf zouden kunnen gaan. Ontwerp van de zoon van een oude Fokkerman. (Geintje, hoor, jongens!)

Heel interessant is de realisatie dat het gevaar daadwerkelijk bestaat en dat de kansberekening nu al astronomische investeringen billijkt. Tegenmaatregelen zijn al genomen. Het LINEAR project houdt nu al de wacht, samen met een groot aantal andere projecten binnen het kader van NASA's Near-Earth Object Program (NEO). Op de site van NEO kun je zelf de zaken volgen zodat je weet wanneer je het best naar Albert Heijn kunt gaan om te hamsteren (Close Approaches en Impact Risk). Het ruimtevaartuig NEAR-Shoemaker van NASA heeft meerdere "flybys" gedaan van eerst asteroide 243 Mathilde in 1997 en vervolgens herhaaldelijk van asteroide 433 Eros in 1998. De sonde heeft een jaar doorgebracht als satelliet van Eros. Uiteindelijk is het in februari 2001 zelfs geland op de asteroide - in een Touchdown die uitgebreid is gefotografeerd (Near-Earth Asteroid Rendezvous - Shoemaker). Vorig jaar, op 4 juli, heeft NASA's Deep Impact sonde de komeet Tempel 1 onderzocht terwijl die geraakt werd door de impactor kogel van 370kg die de sonde van dichtbij had afgeschoten. Europeanen doen intussen ook mee. ESA's ruimtevaartuig Giotto heeft de kometen Halley en Grigg-Skjellerup in dit kader van dichtbij weten te documenteren. Bovendien werken de Europeanen samen aan het Don Quijote project dat eveneens specifiek gericht is op de ontwikkeling en beproeving van tegenmaatregelen. Het doel is inmiddels "deflection" ofwel de ombuiging van de koers van een asteroide of komeet te bewerkstelligen. "ESA's Don Quijote is an asteroid deflection precursor mission, designed to assess and validate the technology that one day could be used to deflect an asteroid threatening the Earth" (Don Quijote). Volgens dit scenario brengt men eerst een metend-en-wetend orbiter moederscheepje in stelling (de Sancho) en wacht men vervolgens op de komst van het impactor ruimtevaartuig (de Hidalgo) die een meetbare koerswijziging tot stand zou moeten brengen.


ESA's Don Quijote Combinatie: de orbiter Sancho ziet toe hoe de Hidalgo zich doodvecht. Ik vind de historisch-culturele associatie in de naamgeving zelf niet zo'n gelukkig gekozen - de "hidalgo" Don Quijote, immers, streed een onmogelijke en verloren strijd met inderdaad de moed der wanhoop. Ze hebben dus lekker veel vertrouwen in hun missie daar bij de ESA. Aan de andere kant moet je naam ook niet blijk geven van hoogmoed. We weten wat er met het schip is gebeurd dat ze "De Hemelbestormerachtige" hebben genoemd - juist, de "Titanic" zonk meteen.

Het is grappig om te zien dat de meeste berichten die over dit soort missies in de nieuwsbulletins terechtkomen suggereren dat het doel ervan steeds is "inzicht te krijgen in het ontstaan van het heelal". Mijn voet. Uit de websites van voornoemde projecten blijkt het eigenlijk steeds te gaan om de ontwikkeling van een zelfverdedigingsmechanisme. Heel "Down to Earth" dus. Maar misschien zouden teveel mensen Gallisch worden van de herinnering aan de risico's.

Gaat u dus maar rustig slapen. Er wordt driftig gewerkt aan een afweergeschut. Of eigenlijk eerder een "wegomleiding". De eerste scenario's waren inderdaad nog gericht op de vernietiging van asteroiden. Daar waren wat problemen mee. Er zouden daartoe immers enorme massavernietigingswapens de dampkring uit moeten worden geschoten met het risico dat ze zouden ontploffen nog in de atmosfeer. Bovendien zouden ze, als ze een asteroide al konden vernietigen, een enkele bom hebben geconverteerd tot een nog gevaarlijkere clusterbom. De eerste echte aanpassing van de plannen - ik chargeer nu heel algemeen - kwam met de gedachte om een enorme bom te doen ontploffen naast de asteroide met de bedoeling om het ding door de schokgolf van richting te doen veranderen. Inmiddels hebben uitbreidingen op deze gedachte geleid tot het briljante idee van Jay Melosh om een asteroide inderdaad van koers te doen veranderen maar dan met behulp van een straalmotor. Jawel. Een ruimtevaartuig met parabolische spiegels wordt dan in stelling gebracht om zonlicht te bundelen tot een machtige geconcentreerde straal die gericht wordt op het oppervlakte van de komeet of asteroide. Die begint op het punt dat verwarmd wordt zo sterk te branden dat de energie daar de functie gaat vervullen van een straalmotor. Jarenlang moet zo'n straal de kans krijgen om de koers significant te wijzigen (deze korte geschiedenis van de ontwikkelingen van de tegenmaatregelen is deels gebaseerd op een transcript van Averting Armageddon, een televisieprogramma in de BBC Horizon reeks d.d.23 januari 2003). We moeten dus wel op tijd zijn. We mogen verwachten voldoende tijd te hebben voor die brokstukken die door botsinkjes plotseling uitbreken uit de grote Asteroidenriem die tussn Mars en Jupiter ligt. Die uitbrekers zullen relatief langzaam reizen. Maar de kometen die eens in de zoveel tijd langskomen dat wij nog niet eens de gelegenheid hebben gehad om ze te leren kennen, die dus uit het niets komen, die zijn kennelijk het gevaarlijkst. Zij schijnen plotseling te versnellen naarmate ze dichter bij de zon komen en zullen opeens aan hun staart zichtbaar worden. Dan hebben we helden nodig. Een Bruce Willis of een Buzz Lightyear. To The Rescue!

PS. Terwijl ik dit verhaal typte, ging opeens het luchtalarm. Dat was schrikken, zeg. Maar het was 12.00u op de eerste maandag van de maand. Pfffffff.