"Tu quoque, homo adformatico?"

"Vandaag heb ik de redactie van het blad ... Nee, mijn kachel zal blijven branden!"
Een komisch bedoelde klaagzang over mijn vluchtige contact met het "e-blad" Emerce heb ik verwijderd omdat het wel heel erg vergezocht was en er bovendien misschien toch te veel ongezellige boventonen in doorklonken. (A trivial rant was removed on December 30th after a cool-down period of one week.)

Manhattan op oude batterijen

Foto van Jefferson Siege in Downtown Express Volume 18, Issue 31, December 16 - 22, 2005

Vorige maand zijn bij grondwerkzaamheden in Battery Park op Manhattan resten gevonden van verdedigingswerken uit de zeventiende eeuw. Het gaat om een muur segment van minstens 13 meter lang en iets meer dan twee meter dik. De voorlopige datering van de muur is afhankelijk van munten in het vondstencomplex. De locatie dankt haar naam aan de "batterijen" die in de laat zeventiende eeuw zijn aangelegd als eerste verdedigingslinie van de nederzetting. De muur kan door de Nederlanders zijn gebouwd of, na 1664, door de Engelsen - beide partijen hebben hier verdedigingswerken opgericht. Interessant is in dit opzicht de aanwezigheid van Delfts aardewerk (volgens Jen Chung in The Gothamist van 8 december).

Uiteraard is niet iedereen blij met de vondst. De muur blokkeert immers de ondergrondse naar Breukelen. En zo wordt dit verhaaltje een "leuke" voetnoot bij mijn "post" over de zilvervloot van de Staatssecretaris van Financieën van 14 december - John voorzag dat al en attendeerde me daarom op dit nieuws. Een groot aantal functionarissen doet bezwerende uitspraken over het behoud van deze vondst ("They'll work around it"). *1 Er is sprake van plannen om de resten te conserveren en te verplaatsen eventueel (AP bericht op de website van WNBC van 9 december). Maar er is inmiddels een spannende controverse over het lot van de archeologica ontstaan van het soort dat we in de Oude Wereld meer gewend zijn: "New York will never be an 'eternal city'," waarschuwt een zekere Andrew Tavani in zijn weblog, "if its history is allowed to be casually demolished for a new subway tunnel".

Foto van The Metropolitan Transportation Authority zoals geplaatst bij een artikel van Patrick McGeehan ("Found: Old Wall in New York, and It's Blocking the Subway") in The New York Times van 8 december 2005

In het weblog van een andere New Yorker, Joe Bones, de dato 12 december 2005, komen we een meer banale intentie op het spoor: I had to ask a construction worker where the wall was. He pointed to a row of planks 20 feet to my left and said, "Under there." I asked if the wall was going to be removed and placed aboveground where people can see it. He said, "Parts of it will. The rest we're blowing up." Now I call that a New York compromise. Die bouwvakker is vast van Nederlandse afkomst!

Noot. *1 Citaatje Richard Pyle, "Manhattan subway tunnel work uncovers old fortifications", Associated Press. Er zijn talloze artikelen online verschenen die week. Zelfs eentje in een website dat gewijd is aan het spelletje Tomb Raider! De meesten gaan terug op een Reuters bericht of op het zojuist genoemde artikel van de Associated Press.

Het hart van Nederland lag heel even in Badhoevedorp

Zondagochtend ben ik even bij mijn vader langs gegaan voor een koffie. Lang kon ik niet blijven dus ik zat tegen een uur of een alweer op de fiets naar huis. Toen opeens, op de Burgemeester Amersfoordtlaan, zag ik in mijn ooghoek een klein "streepje" vuur rechts voorbij schuiven. Jawel, er stond een, zeg maar, "Poster Sandwich" in de fik. Ik ben gestopt om aan te bellen bij een van de huizen. Ik vroeg ook, toen bleek dat er bij "mijn" deur niemand thuis was, een jonge passant om hetzelfde te doen. Het was de bedoeling om de bewoners voor te stellen de plaatselijke brandweer te bellen. Er was ook bij de buren niemand thuis. Affijn, een mevrouw aan de overkant, met telefoontje volgens mij in de hand, riep me toe 112 te bellen, twee jongens liepen langs mij het huis binnen waarbij ik had staan aanbellen - zij pakten de telefoon maar ik snapte het toestel niet, en inmiddels dreigde het brandje over te slaan op de struiken. Daarom heb ik toch maar gewoon 112 gebeld en me verontschuldigd: nee, er is geen levensgevaar, maar het brandt wel op de openbare weg.

Het ging om een dubbelposter die men om een lantaarnpaal pleegt te klemmen.

De brandweer arriveerde net na een duo dat kennelijk, zo verzekerden ze mij en anderen geheel ongevraagd, onmiddellijk had gereageerd op de melding die ze met een scanner hadden onderschept - ieder z'n sport. Terwijl de brandweerlieden hun zaakjes uitrolden begon er een aardige verkeersopstopping te ontstaan. Vertraging, eigenlijk, want men bleef gewoon passeren.

Het vuur werd gevoed door het smeltende plastic van het uithangbordje.

Het brandje was natuurlijk zo geblust. Maar pas op: inmiddels was de lantaarnpaal ook gaan roken uit de lamp bovenin! (Dit gevaar werd overigens opgemerkt door mijn gelegenheidsbuurman, dhr. M., aan de overkant van wiens stoep het brandje had gewoed). Langer duurde het om de gesmolten zooi los te scheppen van het wegdek. Intussen vroeg ik de commandant of ik een verklaring moest afleggen of zo. Hij zei dat dat alleen hoefde als ik iemand 't vuur had zien aansteken. "Jongens die hier rondlopen met vuurwerk bijvoorbeeld."

De brand was zo geblust.

Ja, ik had twee jongens gezien. Het waren de twee jongens die zo goed hebben willen helpen door me de onbedienbare telefoon aan te reiken. Maar die zagen me er veel te onschuldig uit. Ik heb daarom niet naar ze gewezen. "Het was vast een peukje dat iemand tijdens het rijden uit zijn raampje heeft gegooid en dat dan vast is komen te zitten in de publicitaire constructie." En de brandweer was het met me eens.

Uw reporter is uw held. Ik heb per slot van rekening gebeld!

Geschiedenis is liefdewerk oud papier

Disclaimer: op je eigen blog mag je soms raaskallen.

Nee, natuurlijk is het niet "slim" om je in Nederland je zakelijke blik te richten op erfgoed, geschiedenis of archeologie. We nemen maar eens het voorbeeld van de Nederlandse wortels van de stad en de staat New York.

Nicolaes Visscher's kaart van "Novi Belgii Novæque Angliæ" uit 1685, letterlijk "Nieuw-België en Nieuw-Engeland", dus, zeg ik lichtvoetig, een Nederlander die latijn spreekt is automatisch een Belg. (Het was gewoon goed Latijn om de Nederlanden "Belgica" of "Belgium" te noemen.)

Hoeveel Nederlanders zullen ooit van de geschiedenis van Nieuw Nederlandt hebben gehoord? Van de Nederlandse wereld die zich onder (een opvallend gebrek aan) leiding van de West-Indische Compagnie in ieder geval uitstrekte langs de Hudson van Manhattan in het zuiden tot Beverwijck in het Noorden. De meeste kolonisten, handelaars en bestuurders - een zooitje ongereld dat bestond uit Nederlanders, Walen, Noord-Duitsers en Fransen - wisten donders goed dat je goede relaties moest onderhouden met de inboorlingen. De meesten behandelden de inboorlingen ook met respect, al zal dat zijn afgedwongen door realisme eerder dan naastenliefde. De meesten op in ieder geval de schoft Kieft na. Zijn onzalige optreden - een plotselinge nachtelijke slachtpartij - heeft helaas tot oorlog en ellende geleid. Maar het historische belang ligt er: alles had zeer anders kunnen verlopen in die hoek van de Nieuwe Wereld. Het sociale experiment van Nieuw-Nederlandt verwees naar een ander soort Europees America, een samenleving die werd beheersd door een grote mate van tolerantie, billijkheid en wederkerigheid die, hoewel misschien geboren uit de voor de Nederlanden gebruikelijke botte onverschilligheid over "de ander", tot grotere schoonheid zou hebben geleid dan de rechtlijnige weg van de godsdienst-fanatici die, nota bene dankzij de steun van Nederlanders die hen op hun vlucht uit Engeland hebben geholpen de Nieuwe Wereld te bereiken, de geschiedenis in mochten gaan als The Pilgrim Fathers van de Verenigde Staten. Menig inboorling zou het gebrek aan reciprociteit niet overleven. En dan hebben we het natuurlijk over die inboorlingen die niet al zouden bezwijken aan de Europese ziektes.

Hoe dan ook, de lucht was schoner op Manhattan dan in New England. Maar na de Engelse overname van Nieuw-Nederlandt in 1664, in een "ruil" die werd afgedwongen met het mes op de keel, is de herinnering aan het in vele opzichten geslaagde en veelbelovende Nederlandse avontuur verkwanseld. De Engelsen hebben de Hollanders in de herinnering stelselmatig geridiculiseerd. Van de Nederlandse wortels werd een bagatel gemaakt - Knickerbockers met hun gekke Sinterklaas. Overigens zou, geheel terzijde en vanwege latere immigratiegolven ook wel redelijk irrelevant, de feitelijke macht van Nederlanders in zaken en bestuur opvallend groot blijven.

Maar de Nederlanders zelf hebben de geschiedenis nog het meest vervalst. Door ze te negeren. Zoals gebruikelijk: als je niet hebt gewonnen, dan telt het niet. Minuit, Stuyvesant, Rensselaer, van der Donk en Kieft zijn de geschiedenis ingegaan als spelers van een Oranje voetbalelftal dat weer eens de beker niet heeft gewonnen. Ze zijn dus vergeten.

Op de kaart van Nicolaes Visscher uit 1685 wemelt het nog van de Nederlandse namen (zoek Nieuw-Amsterdam). Maar de Engelsen waren het gebied inmiddels meester. Dat zie je bijvoorbeeld aan de naam "Jorck Shire" op 't Lange Eylandt (Long Island). Ideetje. We zouden nu eigenlijk Nieuw-Jorck moeten kunnen schrijven en zeggen, in plaats van het gebruikelijke "joewjork" - let maar eens op: bij de mentale voorbereiding op de "Y" zeggen vele Nederlanders per ongeluk alvast een j-klank in plaats van de "N".

Wil je een goed boek over Nieuw-Nederlandt lezen, dan moet je bij de Amerikanen zijn (Russell Shorto's The Island at the Center of the World dat inmiddels ook is vertaald). Op de lagere school, inmiddels, is er geen ruimte voor het onderwerp Nieuw-Nederland. We hebben immers alle tijd nodig voor de heiligenverering van Willem van Oranje! Mijn dochter leert nu uit haar hoofd hoe het plaatsje heette waar deze zakkenwasser de Maas overstak in de hoop koning van de Nederlanden te kunnen worden. Alea iacta est. Maar Caesar's vergelijkbare oversteek van de Rubicon is een belangrijker historisch feit (met welke opmerking ik inderdaad verwijs naar Carl Becker's briljante essay, What Are Historical Facts?). Het belang van de familie van Oranje wordt nogal overdreven in dit land dat, retteketet, nota bene de vroegste Republiek was van de post-antieke wereld. Lang leve Maxima.

De Nederlanders hebben met hun geschiedenis het enige gedaan dat ze in hun vermaledijde handelsgeest konden verzinnen. Ze hebben het verkocht. Jawel, een groot deel van het WIC-archief, precies het deel dat het avontuur van Nieuw Nederland betrof, is in het begin van de 19e eeuw verkocht als oud papier verkocht. Nog een keer? ALS OUD PAPIER VERKOCHT.

Er is sinds die tijd niks veranderd in ons land. In het licht van mijn reeds gevestigde verontwaardiging bekeek ik ook de foto van de staatssecretaris van Financieën die van een sportduiker (jawel!) de nieuwste schatkist-meevaller in het aanzien van de pers in ontvangst nam: baren zilver afkomstig van een geborgen VOC schip. Het gaat hier om het wrak van "de Rooswijk". Het schip was in 1740 vergaan voor de kust van Engeland bij Goodwin's Sand in Kent.

NRC, 12 december 2005

Een opmerkelijk archeologisch object dat tot ons erfgoed zou moeten behoren en dat aan de zorg van archeologen had moeten worden toevertrouwd voor nader onderzoek is "geborgen" door de sportduikers van Indiana Jones. Er was geen Nederlandse onderwaterarcheoloog bij. De buit is geen historisch object, blijkbaar, maar een zilverschat waarmee kennelijk het Ministerie van Financieën het meest te maken heeft. Niemand heeft daar problemen mee behalve de stadsarcheloog van Amsterdam (Jerzi Gawronski) en een beleidsmedewerker van de Rijksdienst voor Oudheidkundig Bodemonderzoek (Martijn Manders).

NRC, 12 december 2005

Het is te triest voor woorden. Alle journaals die ik er een item aan heb zien besteden (NOS, NOS-Jeugd, RTL4) besloten hun verhaal met de opmerking dat het nog niet helemaal duidelijk was hoeveel de schat eigenlijk waard was. Tussen Kunst en Kitsch. "En nu wilt u waarschijnlijk wel weten hoeveel het waard is?"

Bah.

Evolution-Air

Als we nog genoeg benzine zouden hebben om zo'n 200 jaar verder door te rijden dan moet toch de kans bestaan dat er zich een stadsduif ontwikkelt met verkeersinzicht.

C4D Relief Object Vervolg

Nogmaals dank, Rem. Ik heb dit gemaakt met een reliefobject. Dat is inderdaad ook gewoon een vlak, maar het converteert de segmentatielijnen van het grid (de hoeveelheid kun je instellen) tot hoogtelijnen volgens de beeldinfomatie van een afbeelding. Met andere woorden: foto's van een molen (in het eerste gevalk) of een Macchi vliegtuigje (in het tweede geval) vormen een relief op een vlak. Door een Sketch & Toon materiaal aan te maken worden de hoogtelijnen zichtbaar.

Om de fotografische beeldinhoud niet aan te tasten heb in de effect settings van Sketch & Toon de shading uitgeschakeld. Het geheel is "gecompositeerd" op en met kubussen die gewoon photo's "dragen" (de eerste foto gewoon weer een molenfoto van mijn goede vriend Rob van der Vet en de tweede foto van bladeren die ik rechtomhoog met flits in de avond heb gemaakt). De titels komen eenvoudigweg van Photoshop (een in een overlay of hardlight, een ander met een radial blur).

PS. Ik heb al eerder met het Relief Object geëxperimenteerd. En ook toen in combinatie met Sketch en Toon. Dat plaatje zag er zo uit:

C4D Relief Object Test

Macchi Machines

John asked me where he was supposed to find the Macchi post. There was none. I am therefore quickly posting some (borrowed) images now. The two models are closely related. The Macchi C. 202 Folgore ("Lightning") essentially evolved from the C. 200 Saetta ("Thunderbolt" ), replacing a FIAT radial air-cooled engine by a liquid-cooled Daimler-Benz engine and thus gaining another 97 kph speed ceiling.

Two great looking Macchi models: the Saetta and the Folgore

On a site dedicated to the memory of his father, a decorated veteran, Fabrizio Storti published the photographs of two Macchi aeroplanes, i. e. the Macchi C. 200 Saetta and the Macchi C. 202 Folgore. I am sure he does not mind me reproducing these since the photographs are, apparently, without copyright ("libere da qualsiasi vincolo").

Another contemporary photo of a Macchi (a 202 or a 205) can be found at the site of the Indiana Military Organization which hosts a remarkable collection of photographs taken by Earl Ware, a civilian photographer who under contract to the U. S. Army Air Corps at Freeman Army Air Field, Seymour, Indiana in 1945-1946. I found a good photo by Daniel Caussé of an extant Macchi C.202 which is hung from the ceiling in the National Air and Space Museum at Washington D.C. Another survivor is exhibited by the Italian Air Force Museum at Vigna di Valle. Here, a very good series of photographs was made by Pierluigi Castellani for the Associazione Modellismo Storico on an extraordinary "Walkaround" session by special permission on 29 September 2004. For further web reading, I gladly refer to webpages by Sebastiano Tringali and the Smithsonian.